Categoriearchief: nieuws

Meer dan

Geplaatst op door
Beantwoorden

Auden door Hockney op de omslag van de Collected Poems – al lijkt hij hier weggelopen uit het oeuvre van Peter van Straaten

Ook het NRC heeft Tussentijd inmiddels ontdekt en haalt inleider Mortier aan en W.H. Auden met zijn oordeel dat dit ‘het beste boek over de Eerste Wereldoorlog’ is. Nu ‘voor het eerst, zeer secuur, vertaald in het Nederlands’, aldus de recensente die vooral lijkt te willen zeggen dat het boek groter, rijker is dan in het bestek van de korte recensie is uit te drukken.

‘Het is meer dan het dagboek van een soldaat, meer dan een reeks oorlogsherinneringen, meer dan een verzameling verhalende gedichten, het is alsof je meeloopt op exercitie – in het donker – terwijl Jones minutieus beschrijft wat er voor en wat er achter je gebeurt.’

Al beschrijft Jones gelukkig meer dan alleen het dwalen in het donker, zoals de lezers inmiddels zullen weten. Wie het artikel uit de krant van 27-10-2017 wil lezen, kan dat hier doen.

Beeldend en broeierig

Geplaatst op door
Beantwoorden

still uit een videoverslag van het concert

GoneWest, de kunstzinnige cel van de Vlaamse herdenkingen van WO I, vroeg eerder al aan Einsturzende Neubauten, Amatorski, Wannes Cappelle, John Cale, Daniel Lanois en Ozark Henry om nieuwe muziek te presenteren. Vrijdag 13 oktober was het de beurt aan Flip Kowlier om geïnspireerd door Tussentijd een concert te geven op het voormalig slagveld van Passendale. Volgens De Standaard heeft dat goed uitgepakt: ‘Zo slaagde Kowlier in wat hij in de voorbije weken een beetje als een examen ging beschouwen. Een artiest die een commentaar moet leveren over een historische moloch als de Eerste Wereldoorlog kan zo’n taak niet licht opvatten.’

‘Kowlier had vijf goeie muzikanten bij, en een klankband waarop een stem soms fragmenten liet horen uit het boek Tussentijd van de Britse auteur David Jones. Dat is een aangrijpend stuk literatuur dat de sfeer in de loopgraven en van het slagveld opwekt in een extreem beeldende, en broeierige, taal. Het werd zopas voor het eerst in het Nederlands vertaald.’

Lees hier de hele recensie. Of bekijk een kort videoverslag dat de regionale zender Focus WTV maakte.

Verheugend voorbeeld

Geplaatst op door
Beantwoorden

Het wordt bijna eentonig maar ook in de Volkskrant wordt de loftrompet gestoken over Tussentijd en de vertaling. De papieren editie kopt ‘Knappe vertaling van oorlogsklassieker’, wat de onderkop is in de digitale versie met daarboven: ‘Deze oorlogsklassieker is voor een breder lezerspubliek’.

‘Als Jones’ boek In Parenthesis uiteindelijk verschijnt, is de ontvangst juichend, maar het raakt nooit omarmd door het brede lezerspubliek. Sinds een paar jaar vindt er een rehabilitatieproces rond de schrijver plaats. De zojuist verschenen knappe Nederlandse vertaling van de lyrische roman Tussentijd is daarvan een verheugend voorbeeld.’

De enthousiaste recensent is ook geraakt door Jones’ vooruitziende blik die in dit bericht al ter sprake komt en hij wijst op één van de effecten van het binnenhalen van oudere teksten: “De verwijzingen naar de wereldliteratuur maken beelden soms nog grimmiger dan ze al zijn, zoals die naar Lewis Carrolls Cheshire Cat, wanneer een soldaat door een granaatexplosie wordt onthoofd: ‘zijn gelaat grijnst als de Kolderkat / in alle ijselijkheid. / Het kwam onder hem terecht toen de aarde had gebeefd – en de neuskap schraapte het leer van zijn hiel’.”

Kolderkat

Op zeer veel uitgaven van Alice in Wonderland prijkt de tronie van de Kolderkat. Dit is een moderne schooluitgave.

De Cheshire Cat is een klassiek vertaalprobleem waar elke vertaler Lees verder →

Nieuwe muziek voor een oud boek

Geplaatst op door
Beantwoorden
Passendale voor en na de slag

Passendale voor en na de slag, boven en onder.

David Jones heeft gevochten in de slag bij Passendale – Passchendaele schrijven de Britten meestal – al bracht hij een deel ervan ook door in de reservelinie, tot zijn ongenoegen. Niet omdat misplaatste heldenmoed bezit van hem had genomen, zoals een furieuze superieur dacht, maar omdat hij liever met zijn maten in zijn eigen bataljon optrok dan dat hij achterbleef tussen vreemden. Misschien is dat bevel om in de reservelinie te blijven wel de oorzaak dat hij zo lang heeft gediend in de Grote Oorlog en hem heeft overleefd, want de verliezen waren aan beide kanten enorm in deze orgie van staal, bloed en modder.

Concrete voorvallen uit deze Derde slag om Ieper komen niet voor in Tussentijd. Het zijn vooral beschrijvingen van het verwoeste loden landschap, het gezeul door het slijk, de blank staande loopgraven die in het boek terugkeren. Pas veel later zou hij deze periode nadrukkelijker oproepen in (The Book of) Balaam’s Ass dat is opgenomen in het laatste boek dat hij zelf nog heeft zien verschijnen, The Sleeping Lord (and Other Fragments).

Gone West, sponsor van de vertaling van In Parenthesis, heeft de in België bepaald niet ongekende Flip Kowlier, gevraagd zich te laten inspireren door die vertaling, Tussentijd. Kowlier is zelf afkomstig uit de West-Vlaamse contreien en geeft vrijdag 13 oktober een concert op het terrein van het Memorial Museum Passchendaele. Het is geen opera gebaseerd op het werk zoals in Groot-Brittannië is gemaakt en waarover later meer. In dit geval is het nieuwe muziek met nieuwe teksten, geïnspireerd door Tussentijd maar niet letterlijk hetzelfde, al zal er zo nu en dan een compleet citaat klinken. Hier vind je meer informatie, ook over de tickets voor het concert. Tom “dEUS” Barman geeft de volgende dag op dezelfde plek ook een Gone West-concert.

still met Kowlier uit de promotieclip van Gone West

Inkomend bericht

Geplaatst op door
1
Onno Kosters

Onno Kosters

Collega-vertaler en -dichter Onno Kosters, die zelf de allereerste Filter Vertaalprijs ontving voor zijn vertaling van Becketts Watt, stuurde een onverwacht bericht dat we hier graag overnemen:

“Heb vandaag Tussentijd uitgelezen – wilde je even laten weten dat ik zeer onder de indruk ben van het werk & je vertaling.
Heel knap zoals je de bijzondere vorm weet over te brengen, de spreektaal, de neologismen (je vertaling nodigt mij uit eindelijk het origineel te gaan lezen…; heel nieuwsgierig naar de oorsprong van al dat moois), de allusies. De verveling, de angst, de gruwelen van het slagveld, de absurdistisch aandoende discipline, het huilen om de gesneuvelde ezels, de zorg, als je zelf gewond bent, voor je beste vriend: je wapen; het een voor een en allemaal op geheel eigen wijze alsof het eendjes in de schiettent zijn sneuvelen van maten en gabbers. De kleine wereld die zo’n bataljon wordt, inclusief luizen. Je wordt vanaf de eerste kennismaking met de hoofdpersoon onontkoombaar meegezogen richting het onvermijdelijke. En wat een research moet je ervoor gedaan hebben! Hoop dat je genomineerd wordt voor de Filter vertaalprijs.”

 

Een van de ‘vijf toppers die u niet mag vergeten’

Geplaatst op door
Beantwoorden

Een oplettende lezer van De Standaard briefde nog meer nieuws uit die krant door. Na een lovende recensie komt de uitverkiezing van Tussentijd tot ‘het beste uit de boekenoogst van de afgelopen weken: vijf toppers die u niet mag vergeten. Geselecteerd door Veerle Vanden Bosch, chef De Standaard der Letteren.’

Al van de eerste regel voel je dat je iets bijzonders in handen hebt

Geplaatst op door
1

Een dag na verschijning van Tussentijd prijkt de eerste recensie in de krant. De Standaard trapt af met een lovende recensie die opent met de titel van dit bericht en recensent Peter Jacobs noemt de Nederlandse vertaling ‘een aartsmoeilijke klus’ en ‘hoogst welkom’. Hij is duidelijk gegrepen door de taal.

‘In Tussentijd hoor je een overtuigende bezwerende stem die zich niet laat temmen. De soms bevreemdend geconstrueerde zinnen klinken als muziek. De taal is een mix van Bijbelse verhevenheid, de lyriek van oude mythen, Cockney, Shakespeare, militair jargon. Het perspectief wisselt snel van ‘zij’ en ‘wij’ naar ‘jullie’, van ‘ik’ naar ‘jij’ en ‘hij’. Flarden conversatie worden onopvallend vermengd met beschrijvingen. De camera zoomt in en uit. De bewegingen zijn als balletten.’

tekening van Jones uit de jaren 1920-21, die De Standaard bij de bespreking plaatste
[© Tate Gallery – the Estate of David Jones]

Wie de hele recensie wil lezen, kan dat hier met abonnement of na registratie gratis doen.

‘Meesterwerk over de Eerste Wereldoorlog, in het Nederlands vertaald’

Geplaatst op door
Beantwoorden

Dat is de titel waaronder De Nieuws BV, het lunchprogramma van Radio1, meteen op de dag van verschijnen aandacht besteedt aan Tussentijd. Vertaler Hans Kloos is in de studio geweest voor tekst en uitleg. Aangezien je radio heden ten dage ook kunt bekijken, kun je op zijn foto klikken en het interview met hem en Perry Pierik terugluisteren en -kijken.Hans Kloos, Radio1, 24 aug. 2017